تاریخچه قهوه در ایران

تاریخچه قهوه در ایران ، کشور ایران مانند بسیاری از کشورهای دنیا دانه قهوه را کشت نمی کند بلکه آن را وارد می کند به همین دلیل شاید این سوال برایتان پیش آید که اولین بار قهوه در چه زمانی وارد کشورمان شد؟ با ما همراه باشد که در این مقاله تاریخچه ورود نوشیدنی محبوب قهوه به ایران را بیان می کنیم. اما قبل از آن باید یک توضیح کوتاه درباره ورود قهوه به خاورمیانه بدهیم. زیرا کشور ایران اولین کشورِ خاورمیانه نبود که از قهوه استفاده می کرد.

اصطلاحات قهوه

ادامه مطلب »

پیدایش قهوه در خاورمیانه

در خاورمیانه دانه قهوه برای اولین در کشور یمن در قرن ۱۵ شناخته و کشت شد. سپس نوشیدنی قهوه از کشور یمن توسط مسافران به کشور های دیگر خاورمیانه وارد شد. این کشور ها عبارتند از عربستان، ترکیه، ایران، سوریه، لبنان و مصر.

تاریخ مصرف قهوه در ایران

از آنجایی که چایی جز نوشیدنی های بسیار محبوب ایرانیان است، بسیاری از افراد بر این باورند که چایی زودتر از قهوه به ایران وارد شد. به خصوص که گیاه چایی در کشورمان کشت و برداشت می شود اما قهوه نه. در صورتی که این نظر کاملا اشتباه می باشد. قهوه بسیار زودتر از چایی (tea) مورد توجه ایرانیان قرار گرفت. این نوشیدنی برای اولین بار توسط زائران مکه در عصر صفویه به ایران وارد شد. علی رغم اینکه این نوشیدنی طعم تلخی داشت اما بسیار زود در بین ایرانیان محبوب شد. در حدی که در دربار شاه عباس مراسم ویژه ای برای قهوه خوردن برگذار می کردند و فردی را هم مسئول آن قرار داده بودند.

تاریخچه قهوه در ایران

منصبی که این فرد داشت از منصب های مهم دربار به حساب می آید. همچنین بلافاصله قهوه خانه هایی در سطح شهرها شکل گرفت. قهوه خانه ها مکان هایی بودند که افراد زیادی در آن جمع می شدند و درباره مسایل مختلف جامعه مانند اقتصاد، سیاست، … صحبت می کردند. به همین روی قهوه خانه ها از مکان های مهم آن زمان بودند.علاوه بر این ها قهوه در بسیار از مراسم ها جز نوشیدنی های اصلی بود. به ویژه در برخی از شهرهای ایران مانند خوزستان، یزد، کرمان، … . یکی از دلایلی که باعث شد قهوه در کشور ایران و کلا در بین مسلمانان طرفداران زیادی پیدا کند، این بود که قهوه نوشیدنی انرژی بخش غیر الکلی بود.

اولین نوشیدنی قهوه در ایران

اولین نوشیدنی های قهوه که در ایران رواج پیدا کردند، مانند سایر نقاط دنیا قهوه ترک و قهوه عربی بود. توجه داشته باشید قهوه ترک و قهوه عربی نوعی از روش دم آوری قهوه می باشند، نه نوع دانه قهوه. با ورود چایی، کم کم نوشیدن قهوه کمرنگ شد، ولی در چند سال اخیر باز محبوبت خود را بدست آورد. هرچند که هنوز چایی نوشیدنی اول ایرانیان می باشد، اما قهوه با تنوع بسیار زیادی که پیدا کرده است به یک رقیب خیلی جدی برای چایی تبدیل شده است.

مولتی کافه تنها تولیدکننده قهوه در کشور

قهوه یکی از نوشیدنی های مهم و محبوب در سراسر دنیاست. نوشیدنی ای که در هر فرهنگ و قوم و ملیت، قصه متفاوتی را از دیرباز داشته و مصرف آن دستخوش تغییراتی نیز شده است. طی سال های گذشته مصرف قهوه در کشور ما با رشد قابل توجهی مواجه شده، بر اساس گزارش سال 2017 موسسه یورو مانیتورز (EuroMonitor ) با آن که چای به عنوان نوشیدنی گرم رایج در ایران محسوب می شود، اما از سال 2016 به تعداد افرادی که یکی از انواع قهوه را در برنامه غذایی روزانه خود جای داده اند اضافه شده است.

قهوه در بین جوانان

در این میان جوانان بیشتر از سایر رده های سنی به مصرف قهوه گرایش پیدا کرده اند. رایج شدن مصرف قهوه در ایران و بالا رفتن شیب صعودی مصرف، توجه کسب وکارهای زیادی را به این صنعت جلب کرده است؛ اما شاید کمتر کسی بداند که ایران یکی از تولیدکنندگان قهوه است و محصولات شرکت مولتی کافه – تنها تولیدکننده قهوه فوری از دانه سبز قهوه در کشور- صادر نیز می شود.

سرانه مصرف قهوه در ایران

با وجودی که مصرف قهوه در ایران یک سوم مصرف چای است و سالانه ۱۲۰ هزار تن انواع فرآورده های چای در کشور مصرف می شود اما فقط ۱۲۰۰ تن انواع قهوه در کشور به مصرف می رسد. قیمت قهوه با قمیت چای متفاوت است و به هیچ عنوان قابلیت رقابت ندارد به دلیل آنکه در ایران ماده اولیه چای تولید می شود، اما ماده اولیه قهوه وارداتی است بنابراین قیمت تمام شده محصول نهایی آن نسبت به چای بالاتر است.

تاریخچه قهوه در ایران

متاسفانه هر کیلوگرم محصول نهایی قهوه به نرخ ۳۵ هزار تومان در دهه گذشته وارد می شود و قهوه فوری گلد ۱۰۰ گرمی به مبلغ ۲۲ هزار تومان و یک کیلوگرمی ۲۲۰ هزار تومان به فروش می رسد. در حالی که قیمت هر کیلوگرم از این محصول در کشورهای تولیدکننده حدود ۱۰ تا ۱۲ یورو است بنابراین افزایش تولیدات داخل می تواند موجب کاهش قیمت ها شود و این درحالیست که قهوه تولید داخل به دلیل داشتن نیروی کار ارزان و پائین بودن قیمت انرژی از قیمت مناسب تری نسبت به دیگر کشورهای جهان برخوردار است. هم اکنون هند رقیب ایران در بازارهای صادراتی و توانسته است بازار روسیه را از آن خود کند. دانه سبز قهوه به دلیل داشتن کافئین محصولی رژیمی به شمار می رود و در داروها و فعالیت های ورزشی فیتنس به کار می رود.